W czym tkwi sekret dobrej współpracy między operatorem a reżyserem? 

Film jako wyjątkowe dzieło artystyczne jest wynikiem pracy wielu osób. Współpraca operatora oraz reżysera składa się z wielu elementów, które w różnym stopniu decydują o powstałym utworze filmowym. Na początku drogi młodego filmowca bardzo ważne jest nauczenie się podstaw m.in. szacunku dla procesu tworzenia, sposobów realizacji założonego planu (zdjęć), wyciągania wniosków wynikających z niepowodzeń czy umiejętności przewidywania. Realizacja filmu to praca zespołowa dlatego często to właśnie różnice charakterów mogą decydować o jakości współpracy. Operator z reżyserem powinni znaleźć wspólny język i ujednolicić swój sposób pracy.

Dzisiejsza technologia pozwala realizować najbardziej szalone historie. Jednym z kluczowych elementów wpływu technologii na sposób pracy każdej ekipy jest cyfryzacja obrazu. Daje ona możliwość odtworzenia zarejestrowanego obrazu zaraz po rejestracji. Jak to więc wpłynęło na sposób pracy twórców? Twórcy poprzedniej generacji, pracując na analogowych kamerach filmowych, nie mogli sobie pozwolić na błędy. Tacy twórcy musieli precyzyjnie przygotować każdą scenę. Dzisiaj, kiedy zapisywany obraz można odtwarzać na bieżąco, filmowcy często pozwalają sobie na większą swobodę. Warto jednak pamiętam o dobrym planowaniu i przygotowaniu – sprzyja to sprawnej realizacji i dobrej współpracy. 

Jak dobrze przygotować się przed produkcją? 

Z technicznego punktu widzenia wystarczy pełne sprawdzenie oraz dokładne dopasowanie sprzętu do produkcji. Im lepiej dopasowany i sprawdzony jest sprzęt przez odpowiednie osoby z ekipy zdjęciowej (sumiennie sprawdzony na wstępie przez rental), tym mniejsza szansa na zatrzymanie dnia zdjęciowego. Najlepsi asystenci kamer są stanie przewidzieć możliwe problemy oraz ryzyko uszkodzenia sprzętu i z wyprzedzeniem szukają rozwiązania dla jeszcze niepowstałego problemu. Profesjonaliści doskonale zdają sobie sprawę, jakiego rodzaju losowe czynniki mogą decydować o “być albo nie być” realizacji. Szczególnie jeżeli na szali postawimy ujęcia, których koszta stanowią poważny procent produkcji lub zwyczajnie nie da się ich powtórzyć ze względu na pogodę, położenie księżyca lub wycieńczenie aktora. Przygotowanie zatem takiego sprzętu musi być w pełni skupione na jego poprawym działaniu (zależnie od warunków) i możliwych do realizacji technikach kamerowych tak, aby sprzęt ten wrócił bez zastrzeżeń i pozwolił innym filmowcom na dalszą pracę z nim (nie wspominając o ubezpieczycielu).

Jaki sprzęt zapewni nam dobrą jakość? 

Sprzęt filmowy to tylko narzędzie do opowiadania. Dlatego to, jaki sprzęt wybieramy, zależy od konkretnego projektu. Profesjonalny sprzęt, przeznaczony do rejestracji obrazu filmowego najwyższej jakości, włącznie z akcesoriami specjalnymi oraz wyjątkową optyką – będzie kosztował najwięcej. Dzięki niemu osiągniemy najwyższą możliwą jakość ale nie każdy projekt tego wymaga. 

Dzisiaj rynek sprzętu filmowego zmienia się bardzo dynamicznie i prezentuje kamery różnorodnych producentów ( m.in. Arri, RED,  Sony, Panasonic, Blackmagic, Kinefinity i inni), którzy prześcigając się w rozdzielczości rejestracji, obsłudze przez smartphone’a czy podświetleniem klawiszy. To często powoduje dezorientacje u twórców – jaki sprzęt zapewni nam jakość w dobrej cenie? 

Trzeba się zastanowić czy lepiej zaoszczędzić na sprzęcie, czy na zmniejszeniu ilość dni zdjęciowych (na rzecz lepszych kamer). Dobra cena sprzętu to kwestia względna, gdyż dobrze zrealizowany plan zdjęciowy (ciekawie opowiedziana historia) tanim sprzętem, może być lepsza niż nie jedna wysokobudżetowa produkcja. John Bailey, prezydent Akademii oraz członek ASC – podchodzi do sprawy z wrodzoną mu mądrością. Twierdzi, że nie wolno dać się przytłoczyć tą ilością urządzeń do rejestracji obrazu, a trzeba wybierać te, które najlepiej oddadzą ducha opowiadanej historii, a jednocześnie pozwolą na sprawną i profesjonalną realizację zdjęć. Wybór sprzętu powinien więc być podyktowany wielkością budżetu i sposobem opowiadania danej historii.

Jakie błędy przy wyborze sprzętu popełniają najczęściej młodzi twórcy?

Najczęstszy błąd to przerostu formy nad treścią tzn. wybierają “wielki” sprzęt do mniejszej produkcji. Młodzi twórcy kierując się przeświadczeniem, że im lepsza kamera i szkła (obiektywy), tym lepiej będzie opowiedziana historia, a często nie mogą znaleźć odpowiedzi na problemy techniczne, które wynikają już w trakcie zdjęć. Brak możliwości reakcji na problem wynika z braku poświęconego czasu na zapoznanie się ze sprzętem. Aby dobrze przeprowadzić plan filmowy, ważna jest świadomość, że realizacja musi być poprzedzona sprawną i szybką obsługą w.w. sprzętu. Nauka środowiska pracy profesjonalnego sprzętu filmowego to wymóg praktyczny, który później wynagrodzi twórcom możliwość sprawnego przeprowadzenia setek dni zdjęciowych. Dzięki temu nie tylko można uniknąć straty wszystkich nagranych ujęć (w wyniku złej obsługi kamery) danego dnia, ale również przyszłych problemów związanych z odzyskiwaniem nagrań lub poważnym uszkodzeniem sprzętu.

Czy operator powinien mieć przed produkcja przygotowane ustawienia i oświetlenia każdej sceny? 

Powinien ale nie musi. Wszystko zależy od stylu pracy. Jeżeli tego nie zrobi, możliwe, że ma inną koncepcję. Jednak zaplanowanie ustawień i oświetlenia znacznie przyśpiesza tempo realizacji zdjeć i może też świadczyć o profesjonalizmie. Dobrze zaplanowany dzień zdjęciowy może być później powodem do zadowolenia z siebie i ekipy, jak i również szansą na odpoczynek przed i po wyczerpującym dniu na planie.

Panavision jest partnerem 7. edycji konkursu Papaya Young Directors.